Gider Nedir?

Belli işler için harcanan her türden meblağa gider denir. Her türden harcamanızın bir anlamda sizin bütçenizden para eksilttiğini, bu nedenle ‘gider’ sınıfına girdiğini söyleyebiliriz. Ancak

kanunen, işletmelerin gider olarak gösterebileceği ve bu sayede çeşitli indirimlerden faydalanabileceği gider türlerinin sınırları çizilmiştir. Normalde gider olarak sayacağımız pek çok kalem mevzuatta gider olarak kabul edilmemektedir. Bunun nedeni bazı giderlerin kanuna göre ticari faaliyetle tam anlamıyla ilişkili olmamalarıdır. Bu tür giderlere kanunen kabul edilmeyen giderler denir. Pekihangi giderler kanunen kabul edilmeyen giderdir? Şimdi bunlara bakalım.

Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler Neler?

Kanunen kabul edilmeyen giderleri üç ana grupta inceleyebiliriz. Bunlar Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre kanunen kabul edilmeyen giderler, Gelir Vergisi Kanunu’na göre kanunen kabul edilmeyen giderler ve kanunen kabul edilmeyen diğer giderlerdir. Bunların her birine tek tek bakalım.

Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre kanunen kabul edilmeyen giderler:

  • İşletme faaliyetleriyle alakası olmayan deniz ve hava taşıtı gider ve amortismanları gider olarak kabul edilmez.
  • Basınla ilgili eylemlerden kaynaklı tazminatlar gider olarak kabul edilmez.
  • Tütün ve tütün mamulleriyle alkol ve alkollü içkilerin tanıtımlarına harcanan meblağlar gider olarak kabul edilmez.
  • Menkul değerler değerleri altında satılırsa ve bu nedenle zarar oluşursa, bunlarla ilişkisi zarar ve komisyon gibi meblağlar gider olarak kabul edilmez.
  • Ayrılmış yedek akçeler gider olarak kabul edilmez.
  • Transfer fiyatlandırılması yoluyla örtülü olarak dağıtılmış kazançlar gider olarak kabul edilmez.
  • Kurumlar vergisi, vergi cezaları ve ödenen cezalar, ödenmiş gecikme faizleri ve gecikme zamları gider olarak kabul edilmez.
  • Kurumun, kurum çalışanlarının, yöneticilerinin ve ortaklarının eylemlerinden kaynaklanan maddi ve manevi tazminatlar gider olarak kabul edilmez.
  • Değer altında ihraç edilen menkul kıymetlerden kaynaklanan zararlar ve bunlarla ilişkili komisyonlar gider olarak kabul edilmez.
  • Örtülü sermaye üstünden hesaplanıp ödenen kur farkları ve faizler gibi giderler, kanunen gider olarak kabul edilmez.
  • Öz sermaye üstünden hesaplanıp ödenen faizler gider olarak kabul edilmez.

Gelir Vergisi Kanunu’na göre kanunen kabul edilmeyen giderler:

  • Basın, radyo ve televizyon dolayısıyla maddi ve manevi zarar tazminatları gider olarak kabul edilmez.
  • Gelir vergisi dahil olmak üzere şahsi vergiler, vergi ve cezalar. Ayrıca faiz ve gecikme zamları gider olarak kabul edilmez.
  • Tütün, alkol, alkollü içki reklam ve ilanları için ödenen para gider olarak kabul edilmez.
  • Vergi cezaları. Para cezaları. Ayrıca iş yeri sahibinin suçları nedeniyle ödemesi gereken paralar gider olarak kabul edilmez.
  • İşletme sahibinin işletme için ortaya koyduğu sermaye için yürütülecek faizler gider olarak kabul edilmez.
  • İşletmenin işletme sahibinin sahibi, çocukları ve eşine ödediği ikramiye, aylık, maaş, tazminat ve komisyonlar gider olarak kabul edilmez. Ayrıca işletme sahibinin eş ve çocuklarının işletmeden çektiği paralar da gider olarak kabul edilmemektedir.
  • İşletme sahibinin ilişkili olduğu kişilerle normalde olandan farklı fiyatlarla gerçekleştirdiği işlemlerde işletme aleyhine fark oluşursa bunlar gider olarak kabul edilmez.
  • Kiralanan veya işletmeye ait tekne, helikopter, uçak, sürat teknesi, yat gibi taşıtların işletmenin faaliyetleri dışındaki gider ve amortismanları gider olarak kabul edilmemektedir.

Kanunen kabul edilmeyen diğer giderler:

  • Pek çok farklı kanunda da kanunen kabul edilmeyen başka giderlerden bahsedilmiştir. Son dönem içinde ödenen kıdem tazminatları dışında kıdem tazminatları gider olarak kabul edilmez. Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu 14. Madde’de gider kabul edilebilen taşıtlar belirtilmiştir ve bunların dışında kalan taşıtlar gider olarak kabul edilmez. KDV kurumlar ve gelir vergisi matrahları tespit edilirken gider olarak sayılmaz. Sosyal Sigortalar Kanunu fiilen ödenmedikleri zaman primlerin gider olarak sayılmadığını belirtir. Son olarak Özel İletişim Vergisi de kurumlar ve gelir vergisi matrahları tespit edilirken gider olarak sayılmaz.
  • Vergi Usul Kanunu tarafından düzenlenmeyen karşılıklar gider olarak sayılmaz.
  • Dönemsellik ilkesinin kapsamadığı, cari yıla ait olmayan gelecek ya da geçmiş işlemler gider olarak sayılmaz.
  • Yasa dışı faaliyetlerden kaynaklanan giderler gider olarak sayılmaz.
  • Siyasi parti ve Kurumlar Vergisi Kanunu 14/6 kapsamı dışındaki gerçek ve tüzel kişilere yapılan bağışlar gider olarak sayılmaz.
  • Başka kişi ve kurumlar adına düzenlenen belgelerin belirttiği harcamalar gider olarak sayılmaz.
  • Vefat ilanı ve çelenk gibi masraflar gider olarak sayılmaz.
  • Hırsızlık, kayıp ve dolandırıcılık kaynaklı zararlar gider olarak sayılmaz.
  • Azami sınır belirtilen bazı giderlerde bu sınırın üstünde ödenen bölüm gider olarak sayılmaz.
  • Yasanın zorunlu kılmadığı, gönüllü dernek ve vakıf katılımı masrafları gider olarak sayılmaz.
  • İşletme personelinin ölümü durumunda ölen kişinin ailesine kanun tarafından zorunlu kılınmayan yardımlar söz konusu olursa bunlar gider olarak sayılmaz.
  • Özel haller haricinde kanunda belirtilmiş şekilde düzenlenmemiş giderler gider olarak sayılmaz.

Ekohesap Bütün Muhasebe Süreçlerinizde Yanınızda!

Muhasebe süreçlerinizi emanet edebileceğiniz, güvenli ve basit bir ön muhasebe programına mı ihtiyacınız var? Sizi ön muhasebe çözümü Ekohesap ile tanıştıralım! Ekohesap sayesinde bir ön muhasebe programından bekleyeceğiniz her türden muhasebe işleminizi kolaylıkla gerçekleştirebilirsiniz. Vergi, e-Fatura, e-Arşiv, e-Müstahsil Makbuzu ve e-Serbest Meslek Makbuzu işlemleriniz için Ekohesap’ı kullanabilir, hatasız ve hızlı bir biçimde gerçekleştirdiğiniz işlemlerin keyfini sürer, işletmenizin karlılığını artırmaya bakarsınız.